Θα λέγαμε πως ο 20ος αιώνας σηματοδοτείται από την απομάκρυνση του από την τελετουργία και την στροφή της προσοχής του στα επιτεύγματα της τεχνολογίας. Στη σύγχρονη εποχή υπάρχει συχνά μια σύγχυση ανάμεσα στη γέννηση, τον θάνατο και τα ηλικιακά στάδια, σύγχυση που συνεισφέρει στην βίωση μιας αίσθησης αποπροσανατολισμού και χάους ως προς τα θέματα ταυτότητας και ρόλου. Η δραματική τελετουργία είναι μια σειρά πράξεων, που εμπεριέχουν τη μεταφορά και το σύμβολο, και μας επικοινωνούν την αλλαγή, την κατάσταση και τις αξίες ενώ παράλληλα μας επηρεάζουν. Οι τελετουργίες μας προκαλούν να σκεφτούμε, μπορούν να μας υπενθυμίσουν κάτι, να μας διαβεβαιώσουν για κάτι ή απλά να μας παρακινήσουν. Η ανταπόκρισή μας στην τελετουργία άπτεται του φυσικού, σωματικού, γνωστικού, συναισθηματικού, φαντασιακού και μεταφυσικού επιπέδου. Η τελετουργία δεν αποτελεί απλά και μόνο ένα δρώμενο, γίνεται για να αλλάξει, να επιλύσει ή να παρουσιάσει μια κατάσταση. [1]
[Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η τελετουργία θεραπεύει καθώς συντελεί στο να βιωθούν τα απωθημένα του ασυνειδήτου και ο μύστης τελικά μπορεί να βγει από την τελετουργία ψυχικά υγιέστερος. Οι επιθυμίες του ασυνειδήτου βιώνονται στην περιοχή του συμβολικού. Υπάρχει σαφώς μία σχέση ανάμεσα στην τελετουργία και στην δραματοθεραπεία, αφού και οι δύο «δουλεύουν» σε συμβολικό επίπεδο και χρησιμοποιούν την εκδραμάτιση προκειμένου να αντιμετωπίσουν άσχημες εμπειρίες. Τα μοτίβα της τελετουργίας που θεωρούνται ότι σχετίζονται με την δραματοθεραπεία καλύπτουν διάφορους τομείς όπως : α) η τελετουργία ως μέσο σύνδεσης με μια πραγματικότητα ή κατάσταση που διαφέρει από την καθημερινότητα, β) η τελετουργική χρήση τεχνουργημάτων γ) συμπεριφορές και τρόποι έκφρασης που ανήκουν αποκλειστικά στην τελετουργία δ) ίαση και τελετουργία ε) η σχέση ανάμεσα στην θεατρική εκδραμάτιση και την τελετουργία. Η δραματοθεραπεία επικεντρώνεται κυρίως στη σχέση ίασης και τελετουργίας. Η δραματοθεραπεία συσχετίζεται με την με την τελετουργία, σύμφωνα με τους θεωρητικούς μέσα από δυο οπτικές- βασικές προσεγγίσεις. Η μια υποστηρίζει ότι η δραματοθεραπεία είναι μια τελετουργία και η άλλη προσέγγιση αντιμετωπίζει την τελετουργία ως έναν τρόπο ίασης που χρησιμοποιεί την εκδραμάτιση (Jones, 2003).
Η σχέση ανάμεσα στην δραματοθεραπεία και την τελετουργία μπορεί να ανιχνευθεί στους ακόλουθους τομείς: α) στην αναπραγωγή προβληματικών ή ημιτελών εμπειριών τελετουργίας, την αναπλαισίωση αυτής της εμπειρίας και την εκ νέου επεξεργασία της (π.χ ένας επώδυνος συνειρμός που σχετίζεται με μια θρησκευτική τελετουργία β) στην δημιουργία Δράματος με χρήση τελετουργικών σχημάτων ώστε να επεξργαστεί το υλικό του συμμετέχοντα (π.χ δημιουργία αυτοσχεδιασμών με την χρήση τελετουργικής γλώσσας) και γ) σε πλευρές της ομαδικής δραματοθεραπείας οι οποίες μπορούν να αναλυθούν γόνιμα μέσα σε ένα τελετουργικο πλαίσιο εργασίας (π.χ μοτίβα ασκήσεων, τρόποι έναρξης και λήξης της συνεδρίας, τελετουργίες που δημιουργεί η ομάδα).
Ο θεραπευόμενος μπορεί να φέρει στην θεραπεία υλικό από τελετουργίες που υπήρξαν σημαντικές στην ζωή του και βιώθηκαν ως προβληματικές, να κάνει δραματική απεικόνιση αυτών των εμπειριών και να δημιουργήσει προσωπικές τελετουργίες δραματικού τύπου ώστε να επεξεργαστεί το προσωπικό του υλικό (Jones, 2003). [2]
[1]Sue Jennings. The Theatre of healing. Metaphor and metaphysics in the healing process. In S. Jennings, A, Cattanach, S. Mitchell, A.Chesner & B.Meldrum (2007). The handbook of Dramatherapy. London: Routledge.
[2] Phil Jones (2003). (μτφ. Δάφνη Μηλιώνη, 'Ολγα Βιτούλα). Δραματοθεραπεία Το θέατρο ως τρόπος ζωής και θεραπείας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα
